روز سیزده بدر چرا سبزه را به آب می اندازند؟ - مبصر کلاس

به گزارش مبصر کلاس، اینکه در روز سیزده بدر چرا سبزه را به آب می اندازند به اعتقاد افراد به باروری و پاکی آب باز گشته و به نیت برآورده شدن آرزوها انجام می شود.

مبصر کلاس | سرویس سرگرمی - یکی از سنن نوروز و در واقع آخرین جشن نوروز در ایران مراسم سیزده بدر در روز 13 فروردین می باشد. این روز در تقویم ایرانی به نام روز طبیعت نامگذاری شده است. در این روز مردم به دامن طبیعت رفته و آداب خاصی مانند گره زدن سبزه یا به آب انداختن سبزه سفره هفت سین را از روی تفنن و یا با اعتقاد به فلسفه موجود در این آیین، به جا می آورند. عده ای از مردم براین باورند که در این روز باید برای راندن نحسی از خانه بیرون رفت و نحسی را در طبیعت به در کرد. در این نوشتار سعی کردیم به این سوال پاسخ دهیم که در این روز، چرا سبزه را به آب می اندازند؟

آیین گره زدن سبزه و به آب انداختن سبزه در سیزده بدر

یکی از آیین های روز سیزده فروردین، سبزه گره زدن است که بیش تر جوانان، این کار را انجام می دهند. گره زدن سبزه به معنای گره زدن زندگی با طبیعت است و نشانه سبز و شاداب باقی ماندن است. به طور معمول افراد با گره زدن سبزه آرزو می کنند و برخی زمانی که گره زده می گردد سبزه را به داخل آب می اندازند و معتقدند اگر گره سبزه در آب باز گردد بخت فرد نیز باز می گردد و بخت با شخص یار می گردد و در نتیجه آروزها برآورده می گردد.

چرا سبزه را به آب می اندازند؟

سبزه درواقع همان دانه های بارورشده است و نماد سرسبزی در طول سال می باشد. در این روز ایرانی ها این دانه بارور و سرسبز شده را به ایزد آن یعنی آناهیتا یکی از الهه های ایران باستان، بر می گردانند تا منتظر سرسبزی بیش تر باشند. در واقع این روز متعلق به خدای باران می باشد و در مراسم سیزده به در در گذشته دعا برای بیشتر شدن و به موقع بودن باران در سال جدید نیز وجود داشته که با گذشت زمان این رسم از میان رفته است.

• آناهیتا در اساطیر ایرانی ضمن اینکه ایزدبانوی آبهاست، یکی دیگر از وظایف اصلی و مهمش پاک نگه داشتن زهدان ها و یاری رساندن در امر باروری است. در اساطیر دیگر نیز بین آب و باروری ارتباط نزدیکی وجود دارد؛ به گونه ای که حتی اگر خود زن بارور نگردد، آب روان برایش بچه می آورد؛ مثلا در مورد اسطوره ایرانی داراب گفته شده است که زن و مرد گازری که در آرزوی فرزند می سوختند، روزی سبزه شناوری را در رود می بینند و چون خود را به آن می رسانند، با نوزادی زیبا رو روبرو می شوند. و از آنجا که او بین دار (درخت) و آب گیر کرده بود، نامش را داراب می گذارند. این ماجرا نمونه های تاریخی مشهوری نیز دارد که یک موردش حضرت موسی علیه السلام است. مادر او نیز از ترس بازرسان فرعون، فرزند را در سبدی قیراندود می گذارد و در نیل رها می سازد. رود او را تا خانه فرعون می آورد و چون از میان آبش بیرون می کشند، او را موشا (کشیده شده از آب) می نامند.

• آب روان حکایت از زندگی و نشاط و پویایی می کند و بی شک با ویژگی های اساطیری آب راکد (مرداب) تفاوت دارد؛ به همین جهت سبزه را باید در آب روان انداخت که هم زنده است و هم زندگی بخش؛ چنان که در روایات ایران باستان گفته می گردد زن خراسانی اگر سترون باشد، در این روز بر لب آب روان می نشیند و کلوخ در آن می اندازد و دعا می کند: ای آب روان، تو را به حق شاه مردان، مرا بکن آبستن و آب روان چون زنده است، صدایش را می شنود و دعایش را بر می آورد.
• هنوز هم برخی از دختران و پسران دم بخت سبزه ها را گره می زنند و آرزو می کنند تا در سال جدید تشکیل خانواده دهند. البته گره زدن تنها مختص دختران و پسران دم بخت نمی باشد و همه می توانند سبزه ای گره زده و آرزو کنند. برخی عقیده دارند که وقتی گره باز گردد، مسائل حل شده و آرزوی آنها بر آورده می گردد. برخی همچنین معتقدند باید سبزه را بدور انداخت یا به آب روان سپرد. در مورد اینکه چرا سبزه را به آب می اندازند اینگونه پاسخ می دهند که بدی ها و مریضی ها در این سبزه جمع شده و با به آب دادن یا به دور انداختن آن این پلیدی ها و مریضی ها از ما دور می شوند. لرها علاوه بر اینها، از آب روان می خواهند که بلا و قضای بد را هم با خودش ببرد. این است که روز سیزده هنگام بازگشت به خانه، سبزه هایی را که قبلا کاشته بودند، گره می زنند و ضمن گذراندن آرزویی در دل، آنها را به رود می افکنند و می گویند: درد و قضا و بلا را در این روز سیزده، با این سبزی آب ببرد.

بنابراین اینکه چرا سبزه را به آب می اندازند به این موضوع بازمی گردد که امور موجود در ذهن نیاکان دور ما جنبه اساطیری و رمزی به خود می گرفته و به گونه هایی نسبتا همسان، در رفتارهای بیرونی بازتاب یافته و به امروز نیز منتقل شده است.