تکاب سرزمین اسرار ناشناخته تاریخ، سه اثر طبیعی ثبت ملی شد
به گزارش مبصر کلاس، خبرنگاران- گروه استان ها: سکینه اسمی- شهرستان تکاب با داشتن جاذبه ها و آثار تاریخی بی نظیر مثل مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان، زندان سلیمان، تخت بلقیس، مسجد جامع، مسجد روستای اوغول بیگ، مقبره ایوب انصاری، پل ساروق، چمن متحرک بدرلو، قلعه سردار افشار، آبشار و آبگرم قینرجه، زندان برنجه، آب های گرم احمدآباد جوابگوی سلیقه گردشگران علمی پژوهشی و عمومی از اقصی نقاط جهان است.
تکاب با داشتن شرایط اقلیمی ییلاقی و آب و هوای معتدل کوهستان در فصول گرما با کوهستان های زیبا با آبشارها، باغ های میوه، چمن زارها، چشمه های آبگرم آثار تاریخی بی نظیر کلکسیونی از دیدنی های طبیعی تاریخ است.
مجموعه آثار باستانی تخت سلیمان با 12 هکتار مساحت یکی از محوطه های تاریخی مهم کشورایران محسوب می گردد در این منطقه نشانه ها و بقایای استقرار از هزاره اول ق. م تا قرن 11 هجری قمری ملاحظه می گردد.
در کنار اینکه تکاب آثار تاریخی و کهن زیادی از گذشتگان به میراث دارد وجود بعضی از آثار از جمله کوه زندان، کوه زندان برنجه، کوه زندان نبی کندی و چمن شناور به عنوان پدیده و آثار تاریخی نادر از این شهرستان به عنوان سرزمین اسرارهای ناشناخته نیز ساخته که سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی را فرامی خواند.
این آثار نادر امسا در جلسه کمیته ثبت و حریم میراث طبیعی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور به ثبت ملی رسید تا شاید با صیانت جدی از آن و انجام پژوهش و کاوش های باستانی و ... در سالهای آینده رازهای سربه مهر آن ها را بتوان روایت کرد.
چمن متحرک راز سر به مهر در طبیعت تکاب
چمن متحرک یا چملی گول یکی از بی نظیرترین پدیده های ایران و حتی دنیا است که در دل طبیعت تکاب جا خوش نموده است، در زبان محلی این منطقه یعنی جزیره ای از چمن بر روی برکه، چمن متحرک چملی، قطعه بزرگی از نی هایی است که از به هم چسبیدن ریشه آن ها بدون ارتباط با زمین بر روی آب شناور مانده، تشکیل شده است.
این چمن به صورت جزیره ای متحرک با مساحت بیش از 100 مترمربع بر روی برکه ای کوچک خودنمایی می نماید که با وزش باد و جریان هوا و یا تکان خاصی به جهات مختلف تغییر جهت داده و حرکت می نماید و همین امر موجب منحصر به فرد شدن این جاذبه طبیعی شده است.
کل مساحت این برکه عجیب به وسعت یک هکتار است در میان دره ای عمیق قرار گرفته که نیزارها، چمن سرسبز درختان بلند و گلهای زیبا اطراف آن جلوه ای خاص و طبیعی و زیبا به آن بخشیده است، چمن متحرک تکاب در تمام فصول سال سبزی خود را از دست نمی دهد.
چمن به صورت معلق و شناور در وسط این برکه قرار گرفته و دارای پوشش گیاهی کاملاً مطلوب و مناسب است و حتی در فصل زمستان و سرمای هوا نیز چمن آن سبزی خود را از دست نمی دهد.
قطعه چمن متحرک به صورت یک نیم قوس کمانی که از پیرامون برکه جداست هنگام حرکت جاذبهٔ فوق العاده ای را ایجاد می نماید و از این لحاظ یکی از مناطق مهم طبیعی و گردشگری آذربایجان غربی محسوب می گردد.
عمق این برکه زیاد بوده و ماهی و مرغابی های وحشی در اطراف این چمنزار جلوه و زیبایی خاصی را پدید می آورد، از علت حرکت و شناور بودن این چمن شگفت انگیز اطلاعی دقیق در دست نیست اما بعضی کارشناسان علت آن را منطبق و متناسب با حرکت وضعی زمین و عده ای دیگر ناشی از عوامل طبیعی و وزش باد می دانند.
برای رفتن به این چمن دو راه وجود دارد، راه اول از جاده تکاب به بدرلو است که بعد از روستای یلقون آغاج و راه دوم از سمت تخت سلیمان، از جاده همپا به بدرلو است و از نرسیده به روستای قوشه بلاغ، به راه میانبر قوشه بلاغ به بدرلو وارد شده و بعد از طی چند کیلومتر به روستای ویر می رسد و چمن در این روستا قرار گرفته است.
کوه زندان برنجه شگفتی تاریخ در دل تکاب
در جنوب روستای برنجه شهرستان تکاب و در کنار رودخانه، دهانه های چند چشمه آهک ساز خشک شده را می توان دید که مشهورترین آن ها زندان برنجه یا دریای برنجه نام دارد که از میراث گرانبهای گذشتگان و نشانی از تمدن عظیم ایران اسلامی است.
زندان برنجه در دامنه کوه معروف به کوه طویله سلیمان واقع شده که تشکیلات زمین شناسی متعددی در آن قرار گرفته است. از نظر زمین شناسی تاریخچه پیدایش مشابهی مثل دریاچه تخت و زندان سلیمان را دارد و آن محل نیز از انباشته شدن رسوبات آهکی، تل های بلند و در مواردی دهانه های وسیع آتشفشانی مانند بوجود آورده اند. در عمق نسبتاً زیاد دهانه یکی از این تپه ها دریاچه ای در میان صخره سنگی وجود دارد که به علت عمق زیاد سطح آب از دهانه امکان دسترسی به آن غیر ممکن است.
آب دریاچه بعد از گذشتن از میان سنگ های رسوبی و آهکی و تراورتن در جنوب شرقی به رودخانه مجاور در روستای برنجه می ریزد، آب خارج شده از دریاچه کاملاً حالت ملایم و چرب و نرم نمایندگی دارد که استفاده از آب آن، پوست دست و صورت را نرم و لطیف می نماید.
به علت عدم دسترسی تا به امروز عمق و میزان آب موجود در دریاچه اندازه گیری نشده و در هر موقع از سال به آن دریاچه مراجعه گردد همواره آب در عمق آن مشاهده می گردد که هیچ گونه تغییری در کاهش یا افزایش آن مشاهده نمی گردد.
دمای آب چشمه حدود 30 درجه سانتیگراد است و در فصل زمستان یخ نمی زند، عمق آب آن حدود 25 متر برآورد می گردد و قابل غواصی است، مساحت چشمه از حدود نیم متر زیر سطح آب افزایش پیدا نموده و حالتی قیفی شکل به خود می گیرد.
پایین رفتن از دیواره های بلند این سازه بدون ریسمان و تجهیزات کوهنوری غیر ممکن بوده بطوری که کاشناسان احتمال می دهند وجود آب های گازکربنیک دار در ته دهانه چشمه موجب خردگی بیشتر دیواره شده و بر قطر آن افزوده است.
گفته می گردد که خان های محلی برای تنبیه روستاییان و مخالفان خود، به پایشان سنگ می بستند و آن ها را به درون این چشمه ژرف می انداختند و علت نامگذاری زندان برنجه همین بوده است.
پدیده هایی از این دست بسیار حساس و آسیب پذیر هستند، میلیون ها سال طول کشیده تا به وجود آیند و قابل ترمیم و بازسازی نیستند، که در این راستا توجه ویژه برای حفظ این سازه بی نظیر طبیعی ت مسئولان بعد از سال ها با ثبت ملی آن گامی در راستای صیانت از این پدیده بی نظیر تاریخی برداشتند.
زندان نبی کندی جاذبه ای کمترشناخته شده در تکاب
یکی از جاذبه های کمتر شناخته شده شهرستان تکاب چشمه تراورتن سازی است که با توجه به فرهنگ عامه در منطقه، امروزه به زندان نبی کندی مشهور شده است، این پدیده بی نظیر در بخش تخت سلیمان و در محدوده روستاهای نبی کندی وقرقاپان قرار گرفته است. دسترسی به آن به وسیله جاده تکاب - تخت سلیمان و با طی حدود 5 کیلومتر از روستای حسن آباد به طرف نبی کندی امکان پذیر است.
این عارضه زمین شناختی جزو معدود پدیده های رسوب ساز (چشمه ها) منطقه تکاب است که با گذشت سالیان، همچنان فعال است، در اطراف این محدوده وجود انهار سنگی و رسوبی نشان از قدمت بالا و شبکه عظیم آبکمک و کشاورزی در منطقه دارد که متاسفانه در بسکمک از نقاط به دلیل عدم اطلاع و حفاظت تخریب شده و بقایای محدودی از آن برجای مانده است.
از ویژگی های آن می توان به قطر دهانه بیضی شکل این گودال 75 متر در 70 متر اشاره نمود که عمق آن به دلیل عدم انجام اندازه گیری و مطالعات هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته و معین نیست. در بستر این گودال و در حاشیه غربی آن دریاچه ای کوچک به قطر 40 در 35 متر به رنگ سبز تبره خود نمایی می نماید که حاشیه آن با نیزار پوشیده شده است.
لایه های مختلف رسوبی و تراورتن بیانگر این مطلب است که سطح آب آن در گذشته بالاتر بوده و احتمالاً بر اثر زلزله کاهش یافته وبه سطح کنونی رسیده است. در ورودی روستای نبی کندی و فاصله 900 متری زندان نبی کندی، چشمه پر آبی بنام (چراغ) قرار گرفته که با توجه به دایمی بودن و موقعیت ارتفاعی و همچنین همجواری با آن این احتمال می رود که از این منبع آبی تغذیه می گردد.
گون زارها پوشش گیاهی اصلی محدوده مورد نظر و مکان مناسبی برای چرای دام های روستائیان به شمار می رود، اما به دلیل قلیایی و سنگلاخی بودن محدوده 500 متری آن قابل کشاورزی و باغداری نیست.
با توجه به موقیت خاص گودال زندان و عدم دسترسی مناسب به آن؛ این مکان محل مناسبی برای کبوترهای وحشی و دیگر پرندگان نظیر پرستو و گنجشک و... است. دروز های خلوت و آرام و اگر شانس با شما یار باشد، می توان روباه هارا مشاهده کرد که در شکاف صخره ها و سنگ های موجود در بستر زندان مامنی برای حیات یافته اند.
3 اثر نادر و بی نظیر تاریخی تکاب ثبت ملی شد
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی از ثبت سه اثر و پدیده نادر تاریخی تکاب در فهرست آثار ملی اطلاع داد و گفت: در جلسه کمیته ثبت و حریم میراث طبیعی سازمان متبوع، پرونده سه اثر طبیعی استان آذربایجان غربی واجد شرایط ثبت در فهرست آثار ملی تشخیص داده شد
جلیل جباری در تبادل نظر با مبصر کلاس با بیان اینکه این آثار طبیعی در شهرستان تکاب واقع شده و شامل کوه زندان برنجه، کوه زندان نبی کندی و چمن شناور است افزود: آثار مذکور از پدیده های نادر طبیعت استان هستند.
وی با تاکید بر ضرورت مشارکت و توجه جدی مسئولان استان در صیانت از آثار تاریخی اظهارداشت: امیدواریم پس از ثبت نهایی این آثار با همکاری مسئولین استانی و شهرستانی بتوانیم سرمایه گذاری لازم را درخصوص جذب گردشگر بیشتر برای منطقه مهیا سازیم.
جباری بیان کرد: آذربایجان غربی به دلیل دارابودن توپوگرافی متنوع و گسترده، از ساختارطبیعی ویژه ای برخوردار است و اکوسیستم خاصی شامل جنگل ها، مراتع، رودخانه ها، چشمه های طبیعی و ... در آن خودنمای می نماید لذا شناسایی، حفاظت و ثبت این مواریث ارزشمند و طبیعی جزء برنامه های پژوهشی این اداره کل محسوب می گردد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی تعداد آثار ثبتی استان آذربایجان غربی را 1477 اثر در سال 92 گفت و یاد آور شد: در طی دو سال اخیر تعداد این آثار تا بهمن ماه سالجاری به 1496 اثر افزایش یافته است.
جباری با اشاره به توانمندی های گردشگری تکاب گفت: تکاب یکی از شهرستان های مهم برای جذب گردشگری در استان است که بدلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی و تاریخی می تواند مقصد سفر گردشگران از سراسر کشور باشد.
وی تاریخ بلند، جغرافیای مناسب و مردمان مهمان نواز را از عوامل حضور گردشگران در تکاب بیان کرد و گفت: بیشتر گردشگران ورودی از جنوب استان آذربایجان غربی قبل از رسیدن به مرکز استان حتماً از تکاب و جاذبه های گردشگری آن و بویژه مجموعه دنیای تخت سلیمان بازدید می نمایند.
مدیر کل میراث فرهنگی با اشاره به مجموعه دنیای تخت سلیمان افزود: مجموعه های تاریخی که در فهرست میراث دنیای ثبت شده اند بدلیل شناخت ملی و بین المللی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و برای صیانت از آن ها بایستی دستگاه های مختلف دولتی و بخش خصوصی و مردمی نیز اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی را کمک نمایند.
با توجه به قرار دریافت در ماه های پایانی سال و شروع تعطیلات نوروزی دیدن این جاذبه و پدیده های نادر و بی نظیر تاریخی برای گردشگران و مسافران نوروزی کشور و نیز گردشگران خارجی خالی از لطف نخواهد بود.
منبع: خبرگزاری مهر