3 کتابخانه برای 186 هزار نفر - مبصر کلاس

به گزارش مبصر کلاس، مهدی اسماعیل پور- خبرنگار:منطقه 21 با جمعیتی بالغ بر 186 هزار نفر و داشتن بیش از 60 هزار خانواده، از نظر سرانه کتاب و میزان مطالعه شرایط خوبی ندارد.

در تمام 13 محله این منطقه فقط 2 کتابفروشی وجود دارد که علاقه مندان به کتاب می توانند به آنها مراجعه نمایند. تعداد کتابخانه های منطقه هم از تعداد انگشتان یک دست کمتر یعنی 3 کتابخانه است و همین تعداد اندک هم به لحاظ امکانات، تعداد و تنوع کتاب و بسیاری از دیگر پارامترها و استانداردها در مضیقه هستند. در مجموع علاقه مندان به کتاب و کتابخوانی در منطقه 21 به منابع و مراکز خرید و تهیه کتاب دسترسی سریع و مناسبی ندارند. آمار و آنالیز های مبصر کلاس محله نشان می دهد که در پهنه غربی پایتخت، منطقه 21 کمترین و ضعیف ترین آمار را در مقوله کتاب دارد و بر خلاف سایر مناطق کتابفروشی های شهر کتاب هم در این منطقه فعال نیست. در این گزارش ضمن آنالیز وضعیت کمی کتابخانه ها و کتابفروشی های منطقه، در گفت وگو با افراد فعال در حوزه های مختلف کتاب، به لحاظ کمی هم این موضوع را تجزیه و تحلیل می کنیم.

• کتاب های مستعمل و قدیمی

در محله های غربی منطقه 21 یعنی از کیلومتر 7 ـ 8 جاده مخصوص به آن طرف که نواحی 2 و 3 را شامل می گردد و بالغ بر 65 هزار نفر جمعیت دارد، میزان دسترسی شهروندان به کتاب بسیار کم و چیزی نزدیک به صفر است! فقط یک کتابخانه در دسترس ساکنان این نواحی واقع شده است و حتی یک فروشگاه تخصصی عرضه کتاب که جوابگوی احتیاج مخاطبان باشد هم در این محدوده یافت نمی گردد. ساکنان این محله ها برای تهیه کتاب باید یک سفر درون شهری نسبتاً طولانی تا مرکز شهر و میدان انقلاب را به جان بخرند. سعید رضایی، مدیر کتابخانه استادمعین در محله ورد آورد وضعیت عرضه کتاب در منطقه 21 را مناسب نمی داند و می گوید: برای خرید کتاب، کتابفروشی کامل و جامعی در منطقه 21 نداریم و فقط یکی، 2 مورد کتابفروشی در محله تهرانسر وجود دارد که آنها هم بیشتر کتاب های درسی و یاری درسی عرضه می نمایند. مردم وردآورد و محله های اطراف برای خرید کتاب باید مسافت زیادی را طی نمایند که این موضوع روی کاهش میزان مطالعه افراد اثر مستقیم دارد.

همین اندک کتابخانه منطقه هم کمبود و ضعف های فراوانی دارد که به روز نبودن کتاب ها از جمله مهم ترین آنهاست: کتابخانه های منطقه هم وضعیت چندان خوبی ندارند. برای نمونه کتابخانه استادمعین وردآورد سالن مطالعه ندارد و اکثر کتاب هایش قدیمی است. از سال 90 ـ 91 به این طرف دیگر ما خرید کتاب نداشته ایم و بودجه ای به این کار اختصاص پیدا ننموده است. کتاب پرطرفداری مثل ملت عشق در کتابخانه ما موجود نیست. در این 6 ـ 7 سال فقط کتاب هایی که مردم اهدا نموده اند به مجموعه اضافه شده است. کتاب های اهدایی که به طور میانگین به 100 جلد در سال می رسد هم اغلب مستعمل بوده و کتاب های پرطرفدار و درجه یک محسوب نمی شوند. کتابخانه برای تمام رده های سنی و سلیقه ها کتاب دارند اما مخازن کتاب آنها جامع و کامل و به روز نیست و نمی توانند به تمام احتیاجهای مخاطبان و افراد اهل مطالعه پاسخ دهد.

• کتاب هست، کتابخوان نداریم

در منطقه ای به پهناوری منطقه 21 فقط 2 فروشگاه عرضه کتاب وجود دارد که هر دو آنها در محله تهرانسر واقع شده اند. با یک حساب سرانگشتی می گردد گفت تقریباً به ازای هر 80 هزار نفر فقط یک کتابفروشی وجود دارد! کیمیا اربابی، کارمند یکی از این کتابفروشی ها معتقد است استقبال کم و ضعیف مردم از کتاب و کتابخوانی ارتباطی به کم بودن تعداد فروشگاه های عرضه کتاب ندارد. او می گوید: تعداد کتابفروشی های منطقه 21 کم است و فقط 2 کتابفروشی داریم که یکی در بلوار اصلی و دیگری هم در خیابان قباد واقع شده است. در کتابفروشی ما تمام عناوین و کتاب های روز دنیا به ویژه داستان و رمان عرضه می گردد. اگر کتابی هم موجود نداشته باشیم سفارش می گیریم و 24 ساعت بعد با همان قیمت روی کتاب تحویل خریدار می دهیم. با وجود این، میزان مراجعه مردم برای خرید کتاب اصلاً خوب و راضی نماینده نیست و تناسبی با جمعیت اینجا ندارد. هرچند تعداد کتابفروشی ها و کتابخانه ها کم است اما این موضوع دلیل استقبال ضعیف شهروندان نیست.

متأسفانه مردم اهل کتاب و کتاب خواندن نیستند و میزان مطالعه در خانواده ها بسیار کم است. تا زمانی که این مشکل فرهنگی و اجتماعی را حل نکنیم افزایش تعداد کتابفروشی ها و گسترش کتابخانه ها به افزایش میزان مطالعه منجر نخواهد شد. وضعیت عرضه کتاب در منطقه 21نسبت به سال های گذشته بهتر شده و افزایش داشته چون به خاطر دارم که در گذشته همین 2 کتابفروشی را هم در محله تهرانسر نداشتیم.

• خرید کتاب از انقلاب یا دانلود اینترنتی

منیژه مهدی پور یکی از علاقه مندان و کتابخوان های ساکن محله تهرانسر می گوید: خودم و خواهرم اهل مطالعه هستیم و رمان های تازه ای که ترجمه و چاپ می گردد تهیه نموده و می خوانیم. تعداد کتابفروشی های محله بسیار کم است و عناوین محدودی دارند. از طرف دیگر با توجه به اینکه برای کار و تحصیل هر روز به مرکز شهر رفت وآمد دارم، معمولاً برای خرید کتاب هفته ای یکبار به یکی از کتابفروشی های خیابان انقلاب که مشتری قدیمی اش هستم می روم. اگر کتاب خوبی سراغ داشته باشم برای دوستان و اقوام هم تهیه می کنم و به آنها می رسانم. البته این شهروند اهل مطالعه هم قبول دارد که میزان استقبال اهالی محله اش از کتاب بسیار ضعیف است: متأسفانه اغلب مردم برای کتاب هزینه نمی نمایند و وقت نمی گذارند. در بین دوستان و اطرافیان خودم تعداد کسانی که برای رفتن به سینما یا خرید فیلم پول می دهند خیلی بیشتر از کسانی است که اهل کتاب خواندن هستند.

بیشتر آنهایی هم که کتاب می گیرند برای پر کردن قفسه اتاق شان است و وقتی می خواهم درباره کتابی که خوانده ام با آنها گفت وگو کنم متوجه می شوم که هنوز لای کتاب را هم باز ننموده اند! بنابراین معتقدم خرید کتاب هم صرفاً ملاک و معیار میزان مطالعه نیست. برخی ها هم هستند که کتاب نمی خرند اما متن کتاب مورد نظرشان را دانلود نموده و روی گوشی یا لپ تاپ می خوانند. شاید دلیل اینکه من و خواهرم اهل مطالعه هستیم این است که پدر و مادرمان کتابخوان هستند و از بچگی ما را با کتاب آشنا کردند. در کنار افزایش تعداد کتابخانه و کتابفروشی ها ضروری است کار فرهنگی هم انجام گردد. به ویژه در مدارس و حتی مهدکودک ها تا بچه ها با مطالعه انس و الفت بگیرند.

3 کتابخانه

3670 عضو کتابخانه

186 هزار نفر جمعیت

64 هزارجلد کتاب

2 کتابفروشی